USER EXPERIENCE - WIĘCEJ NIŻ ŁADNY INTERFACE

Wiedza / 15-07-2013 r.

Ostatnio coraz więcej słyszy się o User Experience. Na przykład: „ta aplikacja ma dobre user experience”, „trzeba popracować nad user experience”. Pojawia się też kolejne oferty pracy dla projektantów UX. Czym jest UX i czy ta inwestycja przekłada się na realne zyski?

Czym jest User Experience (UX)?

Definicji jest wiele, ale w dużym skrócie – UX to całość doświadczeń, których doznaje użytkownik w trakcie interakcji z produktem lub usługą. Termin odnosi się głównie do interakcji na linii człowiek-komputer. Wyrażenie ‘user experience’ pojawiło się pierwszy raz w 1993 roku za sprawą Dona Normana, który pracując w Apple określił swoje stanowisko jako ‘User Experience Architect’.

Podstawowym założeniem przy tworzeniu doskonałego UX jest projektowanie zorientowane na użytkownika (User-Centered Design), skupiające się na jego potrzebach na każdym etapie procesu.

Specjaliści UX projektują układ elementów na stronach internetowych, przejścia między poszczególnymi sekcjami, badają oczekiwania i zachowania użytkowników – czy bez problemu radzą sobie z obsługą aplikacji, czy ich wrażenia są pozytywne i tak dalej. Jednak UX nie odnosi się tylko i wyłącznie do ładnego i wygodnego interface’u. Mimo że dla wielu osób te dwa terminy oznaczają to samo, trzeba je rozgraniczyć, ponieważ interface to tylko jedna z wielu składowych User Experience.


UX to nie tylko UI. Źródło: www.uxisnotui.com

Oczywiście nie można zapomnieć o biznesowych celach produktu, dlatego ważne jest nie tylko wsłuchanie się w potrzeby końcowego usera, lecz także w potrzeby klienta. Tylko w ten sposób pogodzimy wymagania obu stron i dostarczymy pełnowartościowy produkt, który spotka się z uznaniem rynku i przyniesie zyski właścicielom.


Iphone zawsze uchodził za wzór doskonałego User Experience. Zdjęcie: www.flickr.com/photos/jfingas/5068664590/

Zatem z biznesowego punktu widzenia – dlaczego warto inwestować w UX?

  • lepiej poznajemy potrzeby użytkownika – może się okazać, że diametralnie różnią się od naszej pierwotnej wizji
  • poprzez testy i kolejne iteracje (cykliczne powtórzenia procesu projektowego) poprawiamy funkcjonalność i użyteczność
  • znajdujemy większość błędów już na etapie projektowania, co finalnie skutkuje zmniejszeniem kosztów
  • sprawiamy, że użytkownik dostaje satysfakcjonujący go produkt/usługę…

… co przekłada się na lepszy zwrot inwestycji.

Zobaczmy w jakich dziedzinach poruszają się pracujący w tym temacie specjaliści i jak wygląda typowy proces projektowy oparty o User Experience.

User Experience to między innymi:

  • Usability – zapewnienie wydajności i prostoty obsługi
  • Projektowanie interakcji – rozmieszczenie „klikalnych” elementów i ich spójność, odpowiednie wzorce projektowe, intuicyjna obsługa, prezentowanie zwrotnych komunikatów w zrozumiały sposób
  • Architektura informacji – przemyślana struktura informacji i nazewnictwo, łatwa „znajdowalność” poszukiwanych treści, czytelność prezentowanych danych
  • Projektowanie graficzne – zapewnienie atrakcyjnego wizualnie interfejsu, jednocześnie nie zaburzając czytelności i nie utrudniając interakcji

Oprócz wyżej wymienionych pozycji, można by tutaj także dodać copywriting, marketing i część technologiczną. Projektant UX nie musi być wirtuozem w każdej dziedzinie – ważne, by potrafił sprawnie porozumieć się z innymi specjalistami.

 

Zaprojektujmy doświadczenie

Przy produkcji strony internetowej lub aplikacji często kusi nas, by od razu włączyć Photoshopa i przystąpić do tworzenia grafiki. To zrozumiałe, bo lubimy szybko widzieć efekty. Nie jest to jednak dobra droga i niestety może okazać się zmarnowanym czasem.


Wstępne szkice projektu. Zdjęcie: http://www.flickr.com/photos/purecaffeine/4328394839/

Jak wygląda proces projektowy, opierający się o User Experience?

  • Badania i Analiza – poznanie potrzeb klienta i użytkownika, określenie kto będzie używał produktu i w jaki sposób, rozpoznanie konkurencji i ich rozwiązań.
  • Koncept – pierwsze, szybkie szkice (najlepiej na papierze, bez wdawania się w detale), analiza potencjalnych zachowań użytkownika, wstępne pomysły na interakcję między elementami aplikacji – na tym etapie mogą już się pojawić pierwsze testy.
  • Projektowanie – po wypracowaniu szkicu, który spotkał się z uznaniem, można przejść do etapu projektowania. Pojawiają się bardziej dopracowane szkice na komputerze (tzw. wireframes), a na ich podstawie można tworzyć klikalne prototypy. Na typ etapie bardzo ważne są badania z użytkownikami. Czy aplikacja/strona jest dla nich zrozumiała? Czy bez kłopotów odnajdują to, czego szukają?
  • Development – po akceptacji, nasz prototyp trafia „na produkcję”. Programiści biorą się do pracy, a dział graficzny przygotowuje piękny layout. Bardzo ważne jest pilnowanie zgodności z prototypem.
  • Implementacja – aplikacja trafia na rynek / strona pojawia się w internecie. Powinniśmy bacznie przyglądać się temu, jak użytkownicy korzystają z produktu i jak go oceniają. Jeśli tylko zauważymy powtarzający się problem, nie wahajmy się możliwie szybko go naprawić.

Tematyka User Experience jest bardzo bogata, dlatego zapraszam do pogłębienia swojej wiedzy. Poniżej znajdziesz kilka linków do stron, które warto regularnie odwiedzać:

www.uxbooth.com
www.uxmag.com
uxdesign.smashingmagazine.com
blog.usabilla.com
oraz polski akcent: www.uxlabs.pl

-----

Autor: Rafał Nastały